Cách làm kệ tre lớn bằng dụng cụ đơn giản

Trong chuyến khám phá rừng tre trúc nguyên sinh ở vùng Tây Bắc tỉnh Cao Bằng – nơi mà thiên nhiên vẫn giữ nguyên nét hoang sơ và hùng vĩ – chúng tôi đã dựng nên một ngôi nhà nhỏ giữa lòng rừng để trải nghiệm cuộc sống tối giản, gần gũi với thiên nhiên. Và từ chính bối cảnh đặc biệt ấy, chiếc kệ tre lớn 5 tầng này đã ra đời – vừa là vật dụng tiện ích để cất trữ quần áo, đồ lót, khăn vải… vừa là một minh chứng sống động cho vẻ đẹp và khả năng ứng dụng linh hoạt của tre trong đời sống thường nhật.

Mặc dù có kích thước đáng kể, chiếc kệ tre này lại vô cùng nhẹ, đủ để một người bình thường mang vác mà không quá vất vả. Điều đặc biệt nằm ở chỗ: toàn bộ cấu trúc kệ – từ thân, chân đế cho đến các khớp nối – được làm hoàn toàn bằng tre tự nhiên, không sử dụng bất kỳ đinh vít hay kim loại nào. Chỉ với một ít dây nạt để ràng buộc, phần còn lại được cố định bằng chốt tre – kỹ thuật thủ công truyền thống nhưng hiệu quả và bền vững.

Nghe có vẻ phức tạp, nhưng thực chất quá trình làm kệ tre không đòi hỏi những công cụ chuyên dụng hiện đại. Bạn chỉ cần chuẩn bị một vài dụng cụ cơ bản như cưa tay, dao tách tre, mũi khoan và kỹ thuật ghép nối. Tuy nhiên, vì cấu trúc khá lớn và đòi hỏi sự chính xác trong thao tác, chúng tôi khuyên bạn nên mang theo một chiếc khoan điện nhỏ gọn để rút ngắn thời gian thi công – đó cũng là bí quyết giúp chúng tôi hoàn thiện chiếc kệ này chỉ trong vòng nửa ngày giữa rừng.

💡 Độ khó: Tương đối thử thách đối với người chưa từng làm mộc, nhưng nếu bạn đủ kiên nhẫn và làm theo từng bước hướng dẫn, thành quả sẽ khiến bạn bất ngờ!

🕐 Thời gian hoàn thiện: Đối với người có kinh nghiệm: khoảng nửa ngày. Người mới bắt đầu: 1 ngày hoặc hơn.

Kích thước hoàn chỉnh:

• Đế kệ: 30 x 50cm
• Khay trên cùng (cao 200cm): 50 x 50cm
• Tổng chiều cao (bao gồm cả các cọc dựng): 250cm

Chiếc kệ tre không những là vật dụng để cất giữ đồ đạc, mà còn là một phần trong trải nghiệm sống chậm, hòa mình vào không gian mộc mạc, tự nhiên. Trong hành trình ấy, bạn sẽ tạo nên một sản phẩm hữu ích, và có cơ hội kết nối lại với chính mình – giữa sự tĩnh lặng của rừng xanh và tiếng tre nứa rì rào theo gió.

Xem thêm: Quầy bar tre trúc – Lợi ích và cách làm quầy bán hàng ngoạn mục

Vật liệu và dụng cụ cần chuẩn bị để làm kệ sách tre

Để chế tác một chiếc kệ sách bằng tre mang đậm dấu ấn thủ công và gần gũi với thiên nhiên, bạn không cần đến những vật liệu đắt tiền hay công cụ phức tạp. Chỉ cần chuẩn bị sẵn một số tre nứa với kích thước phù hợp và vài món đồ nghề cơ bản, bạn hoàn toàn có thể bắt tay vào thực hiện dự án đầy thú vị này.

Nguyên vật liệu chính

• Tre thân nhỏ (đường kính 2–4cm): Dùng để tạo phần khung chính của kệ. Đây là phần tạo dáng và chịu lực cho toàn bộ kết cấu.
• Tre thân lớn (đường kính 6–7cm, dài khoảng 150cm): Sử dụng để chế tác các chốt nối và phần khay đựng – những bộ phận cần độ chắc chắn và ổn định cao hơn.
• Các mặt khay tre: Bạn có thể làm từ những thanh tre mỏng hoặc các mảnh tre đan lát tùy vào phong cách mong muốn – hiện đại hay truyền thống.
• Chọn tre tươi hay tre khô? Trong dự án này, chúng tôi dùng tre tươi khai thác trực tiếp tại rừng vì điều kiện thời gian có hạn. Tuy nhiên, nếu có thể chuẩn bị trước, tre khô sẽ cho thành phẩm cứng cáp và ổn định hơn theo thời gian.

Dụng cụ cần thiết

• Cưa tay: Để cắt tre theo kích thước mong muốn.
• Dao sắc: Dùng để tách nan tre, làm nhẵn các đầu, tạo khớp nối hoặc chuốt chốt tre.
• Thước dây & bút chì: Hỗ trợ đo đạc và đánh dấu chính xác các điểm cần cắt hoặc khoan.
• Máy khoan điện (hoặc khoan tay): Rất hữu dụng trong việc tạo các lỗ nối nhanh chóng và gọn gàng. Đối với dự án ngoài trời, máy khoan dùng pin là lựa chọn tuyệt vời.
• Thanh gỗ kê: Giúp cố định đoạn tre khi thao tác, đảm bảo an toàn và thuận tiện hơn trong quá trình chế tác.
• Găng tay bảo hộ: Bảo vệ tay khỏi vết xước, mảnh vụn tre hoặc các thao tác sắc bén từ dao cưa.

Lưu ý nhỏ: Nếu bạn làm kệ trong môi trường ngoài trời như rừng, hãy chuẩn bị trước mọi thứ thật kỹ lưỡng. Những vật dụng tưởng chừng đơn giản như bút chì hay dây buộc cũng sẽ trở nên cực kỳ quan trọng khi bạn không thể “chạy ra cửa hàng gần nhất

Xem thêm: Bí Quyết Chọn Mua Mành Tre Trúc Giá Rẻ Nhưng Vẫn Đảm Bảo Chất Lượng

Đo lường và xác định kích thước lý tưởng cho kệ tre

Trước khi bắt tay vào thi công, việc đầu tiên và quan trọng nhất chính là lên ý tưởng về kích thước của kệ – đảm bảo sao cho phù hợp với không gian sử dụng thực tế và nhu cầu lưu trữ của bạn.

Trong dự án này, chúng tôi thiết kế chiếc kệ với chiều cao tổng thể 250cm, phần đế rộng 30 x 50cm – một tỷ lệ vừa vặn để đặt trong những không gian nhỏ như nhà tạm giữa rừng, nhưng vẫn đủ sức chứa nhiều vật dụng cần thiết như quần áo, đồ dùng cá nhân và các vật dụng dã ngoại khác.

Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể thay đổi kích thước tùy theo nhu cầu riêng – từ chiều cao tổng thể cho đến độ sâu của khay hoặc khoảng cách giữa các tầng. Khi điều chỉnh, hãy lưu ý rằng kích thước càng lớn thì kết cấu càng cần được tính toán kỹ, đặc biệt là các thanh giằng chéo và khớp nối để đảm bảo độ ổn định và an toàn cho toàn bộ chiếc kệ.

💡 Mẹo nhỏ: Trước khi cắt tre hay khoan lỗ, bạn nên vẽ sơ đồ phác thảo với các thông số rõ ràng. Việc này giúp bạn hình dung chính xác chiếc kệ sau khi hoàn thiện, đồng thời tiết kiệm vật liệu và công sức về sau.

Cưa và chuẩn bị 22 cọc tre – Tạo khung xương chắc chắn cho chiếc kệ

Trước khi bắt đầu lắp ráp, bước đầu tiên không thể thiếu là chuẩn bị đầy đủ các cọc tre theo kích thước cần thiết. Tổng cộng bạn sẽ cần 22 cọc tre, mỗi cọc đóng một vai trò riêng biệt trong kết cấu tổng thể của chiếc kệ.

Cấu trúc chính bao gồm:

• 4 trụ xiên (dài nhất)
  Những cọc này tạo nên dáng đứng đặc trưng của kệ – nghiêng nhẹ như những bụi tre ngoài tự nhiên. Dù có cong cũng chẳng sao, chính độ cong tự nhiên ấy lại làm tăng vẻ mộc mạc, sinh động cho sản phẩm. Đây cũng là điểm nhấn thẩm mỹ quan trọng mà bạn nên tận dụng thay vì cố gắng làm mọi thứ thật thẳng.
• 2 cọc giằng chéo dài
  Đóng vai trò giữ vững khung và ổn định khay trên cùng. Không yêu cầu quá chính xác về độ thẳng – sự bất đều trong hình dáng cũng giúp chiếc kệ mang hơi thở tự nhiên hơn.
• 4 trụ đứng chính
  Đây là những cọc cần thẳng, chắc và có đường kính lớn hơn một chút, vì chúng gánh phần lớn trọng lượng và giúp khay được đặt ngang cân đối.
• 2 cọc giằng chéo nhỏ
  Sẽ được lắp dưới cùng và trên cùng của khung để gia cố lực kéo, đảm bảo khay không bị võng theo thời gian.
• 16 cọc ngang (đường kính khoảng 2cm)
  Những cọc nhỏ này giữ vai trò làm thanh đỡ cho các khay ở các tầng. Ngoài ra còn hỗ trợ cấu trúc ngang của kệ.
• 2 cọc dài 40cm và 2 cọc 30cm
  Dùng để tạo liên kết ngang tại các điểm nhấn hoặc bổ sung thêm độ ổn định cho khung.

Mẹo hay từ rừng tre

Bạn không cần phải cắt bỏ hoàn toàn các gốc nhánh tre. Trái lại, nếu khéo léo giữ lại một số gốc – chúng có thể trở thành móc treo đồ tiện lợi, hoặc tạo điểm nhấn thẩm mỹ mang đậm chất thủ công. Trong dự án này, chúng tôi chủ động giữ lại khá nhiều gốc nhánh, và chính điều đó làm nên cá tính cho chiếc kệ tre này – giống như một “bụi tre dựng đứng”.

Xem thêm: Bộ bàn ghế tre cho nhà hàng, quán ăn

Chia 64 thanh tre cho 6 khay – Sự kết hợp giữa chức năng và thẩm mỹ

Chiếc giá kệ tre này gồm tổng cộng 6 khay, mỗi khay được thiết kế với chức năng riêng biệt, phù hợp với nhiều mục đích sử dụng từ lưu trữ vật dụng lớn đến quần áo nhỏ.

1. Khay trên cùng và dưới cùng – Thiết kế thoáng, đỡ vật lớn

Hai khay này được dùng để đựng những vật cồng kềnh như hộp đựng nhạc cụ, bộ khăn trải giường, chăn, gối, v.v. Vì vậy, chúng tôi chỉ sử dụng vài cọc tre thưa, cách nhau rộng, vừa đủ để nâng đỡ tốt vừa giúp lưu thông không khí hiệu quả – đúng tinh thần “thô mà chất”.

2. 4 khay trung gian – Tinh tế cho vật dụng nhỏ

Các khay ở giữa lại mang một nhiệm vụ khác: chứa quần áo lót, tất, khăn tay… – những món đồ nhỏ nhưng dễ bị rơi lọt. Vì vậy, yêu cầu ở đây là phải tạo được một mặt khay đều, chắc, nhưng vẫn có khe hở để thoáng khí.

👉 Giải pháp là sử dụng những thanh tre mỏng, rộng khoảng 1cm, được **nối lại bằng dây buộc và chừa các khoảng cách nhỏ chỉ khoảng 1,5cm giữa mỗi thanh. Nhờ đó, khay vừa bền, vừa đảm bảo chức năng thẩm mỹ và tiện dụng.

Tổng cộng bạn sẽ cần:

• 16 thanh tre cho mỗi khay × 4 khay = 64 thanh
• Nguyên liệu để tạo 64 thanh này:
  👉 Chẻ từ 3 ống tre dài 30cm, đường kính từ 6 đến 7cm

Xem thêm: Bùng Nổ Xu Hướng Mành Tre Trúc Trang Trí – Giải Pháp Độc Đáo Cho Mọi Không Gian

Mẹo để hoàn thiện thanh tre đẹp hơn

Để các mặt khay được phẳng và đều tương đối, bạn nên dành chút thời gian để vát hoặc cạo nhẹ các cạnh thanh tre. Không cần quá hoàn hảo – chỉ cần các thanh gần giống góc vuông (90°) để khi ghép lại không bị kênh và lỏng lẻo.

🛠️ Lưu ý: Bạn không cần mài quá kỹ từng thanh, bởi việc hoàn thiện 64 thanh một cách hoàn hảo sẽ mất rất nhiều thời gian. Chỉ cần tùy chỉnh đủ để đảm bảo chúng hoạt động tốt là được – sự mộc mạc chính là nét đẹp riêng của sản phẩm thủ công từ tre.

Tách 60–70 que tre làm chốt – Chi tiết nhỏ tạo nên kết cấu vững chắc

Ngoài phần khay được ghép bằng dây buộc, thì tất cả các mối nối còn lại của chiếc kệ tre này đều được cố định bằng chốt tre thủ công – một lựa chọn vừa chắc chắn, vừa tự nhiên, vừa giữ được phong cách mộc mạc đặc trưng của đồ tre.

Số lượng chốt cần thiết

Bạn sẽ cần khoảng 60–70 chiếc chốt để lắp ráp toàn bộ khung kệ.

Kích thước lý tưởng của chốt

• Chiều dài: khoảng 5 – 7 cm mỗi chốt
• Đường kính: nhỏ, vừa khít với các lỗ khoan (điều chỉnh tùy từng đoạn khung)

Cách chuẩn bị

1. Chọn các đoạn tre dài khoảng 5–7 cm, không có mắt (nút) hoặc chỉ có nút ở một đầu.
2. Chẻ các đoạn tre này thành các que nhỏ, tròn hoặc hơi dẹt tùy ý.

Khoan và lắp ráp: Biến các mảnh rời thành một chiếc kệ tre hoàn chỉnh

Khi bạn đã chuẩn bị xong tất cả các “mảnh ghép” – từ trụ chính, thanh ngang, giằng chéo đến các khay – giờ là lúc lắp ghép mọi thứ lại với nhau để tạo thành một chiếc kệ tre vững chắc, mộc mạc và đầy cá tính.

Trình tự lắp ráp cơ bản

1. Bắt đầu từ từng phần nhỏ: Tôi chọn thi công phần 1 và phần 2 (ví dụ như hai bên khung) một cách độc lập trước. Điều này giúp dễ thao tác và kiểm soát độ chính xác từng phần.
2. Kết nối khung lại với nhau: Dùng các cọc tre ngang để nối liền hai phần đã dựng ban đầu thành một bộ khung hoàn chỉnh.
3. Gia cố bằng giằng chéo: Cuối cùng, thêm các thanh giằng chéo – đây là bước quan trọng để tăng độ cứng, giữ form cho toàn bộ khung kệ, nhất là khi tre có thể hơi cong hoặc không đều.

Cách khoan và đóng chốt linh hoạt

Thay vì khoan sẵn toàn bộ, tôi áp dụng phương pháp khoan từng mối một:

• Khoan hai mảnh cần nối, đặt chốt tre vào thử.
• Điều chỉnh cho khớp chặt, rồi mới cố định bằng chốt tre.
• Lặp lại từng bước với các mối nối khác.

Gắn các khay bằng dây: Hoàn thiện những tấm đỡ trung gian

Sau khi khung chính đã vững chắc và các chốt tre đã vào vị trí, bước cuối cùng là lắp đặt các tấm khay trung gian – phần sẽ giữ các món đồ nhỏ như tất, đồ lót, khăn tay…

Cách gắn các thanh nan thành khay

Các khay này được tạo nên từ các thanh nan tre nhỏ (rộng khoảng 1 cm), được xếp song song và gắn với nhau bằng dây buộc.

👉 Cách làm rất đơn giản:

• Xoay dây quanh từng thanh nan và thanh ngang của khung.
• Điều chỉnh sao cho các thanh đều khoảng cách, khít đủ để đỡ đồ nhưng vẫn thoáng khí.

Bao nhiêu dây là đủ?

• Với 4 khay trung gian, bạn sẽ cần 8 đoạn dây (2 dây mỗi khay – một dây ở đầu và một dây ở cuối).
• Mỗi dây nên có độ dài gấp khoảng 4 lần chiều dài khay, tức là khoảng 120 cm (47 inch).
• Lưu ý: Hãy thử buộc thử một khay trước, vì độ dài cần thiết có thể thay đổi tùy theo:
  • Đường kính của thanh ngang
  • Độ dày của nan tre
  • Cách bạn buộc dây (lỏng, chặt, xoắn mấy vòng…)

Vậy là chiếc kệ tre thủ công đã hoàn thành – vừa mộc mạc, linh hoạt, vừa đậm chất tự nhiên!
Nếu bạn cần thêm hướng dẫn về xử lý bề mặt tre, bảo quản, hoặc hoàn thiện thẩm mỹ, mình sẵn sàng hỗ trợ nhé!

Bản quyền bài viết thuộc về Mành tre trúc che nắng Ngọc Dương